ปัจจุบันเรามักจะเห็นผู้พิการที่ประสบความสำเร็จอยู่บ่อยครั้ง แม้ว่าสิ่งนั้นจะเป็นสิ่งที่คนปกติทั่วไปสามารถทำได้ ซึ่งนั่นแสดงให้เห็นว่า ผู้พิการไม่ปล่อยให้ความบกพร่องของร่างกายมาเป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิต อย่างไรก็ตามบุคคลเหล่านี้มักจะถูกมองข้าม ขาดทั้งแรงบันดาลใจ โอกาส และการสนับสนุนที่ดี ทำให้ไม่สามารถแสดงศักยภาพออกมาได้อย่างเต็มที่ “คนขายหวย” จึงกลายมาเป็นอาชีพยอดนิยมที่ผู้พิการเลือกที่จะทำถึงแม้ว่าบางครั้งจะไม่เต็มใจก็ตาม
ลุงบุญนันท์ ไพบูลย์ หนึ่งในบุคคลที่ขาดโอกาสจากการเป็นผู้พิการทางสายตา ได้ให้สัมภาษณ์ว่า “ชีวิตตั้งแต่เด็กจนเป็นวัยรุ่นได้ใช้ชีวิตมาอย่างปกติ จนมาเป็นโรคตาแดง ด้วยความไม่รู้ภาษาของพ่อแม่ บวกกับสมัยนั้นไม่มีหมอรักษา จึงทำให้เกิดความเข้าใจผิด นำสิ่งแปลกปลอมหยอดลงไปในตา แล้วตาก็เริ่มบอด ลุงเลยเข้ามาเรียนที่กรุงเทพฯ เรียนอักษรเบรลล์ พออายุ 19 ปี พ.ศ. 2519 เริ่มขายหวย ตอนนั้นใบละ 10-11 บาท ก็ขายพออยู่ได้ คนตาบอดต้องมีสายคล้องคอ แล้วก็ต้องมีชิปรูดปิด ไม่งั้นไม่สะดวก ตอนขายหวยก็ไปทั่วแหละ ตลาดพลู พระโขนง บางลำพู เทเวศร์ ทะเลาะกับรถเมล์ประจำ เขามักจอดให้ลง กลางถนน ก็ทะเลาะกัน”
“เคยเดินตกท่อกำลังก่อสร้างในซอยหลังศุลกากรก็ร้องเรียนกรุงเทพฯ เขาบอกติดป้ายประกาศแล้ว เราก็อ้าว คนตาบอดจะเห็นป้ายได้อย่างไร ก็ทะเลาะกัน”
“เคยโดนขโมยหวยก็หลายครั้ง โดนทำร้ายชกตีแล้วเอาเงินหวยไปก็หลายที ที่บางลำพูก็โดน ที่ตลาดพลูโดนชกแย่งเงินและหวย มีเพื่อน ๆ ก็โดน มีคนหนึ่ง โดนแท็กซี่หลอกพาไปทิ้งไว้ที่คลองรังสิต แล้วก็เอาเงินหวยไปหมด 40,000 กว่าบาท”
“ช่วงปี 2543 – 2544 ตอนนั้นพยายามจะเรียนให้จบนิติศาสตร์ จะได้เป็นคนตาบอดคนที่ 2 ที่เรียนจบกฎหมาย แต่ก็ไม่ไหว ไม่มีเงินทุนเรียนพอ ก็เลยเลิก”
“เลิกขายหวยมา 5 – 6 ปีแล้วตั้งแต่เขาเปิดเสรี มันไม่ไหว ไม่มีเงินทุน มันต้องกู้เงินเขามาลงทุนเราก็ไม่อยากเป็นหนี้แล้ว ก็ยกให้เขา เขาให้มาปีละ 30,000 บาท เดือดร้อนก็ขอเขาได้บ้าง เขาช่วย ก็ต้องเอาอย่างนี้แหละ ไม่อยากเสี่ยงแล้ว ตอนนี้ก็เป็นศิลปีน เล่นดนตรีรับบริจาค มีบัตรอนุญาตของกระทรวง ไม่ได้ขอทาน ก็พออยู่ได้”
หากเราทุกคนมองว่าคนพิการเป็นภาระของสังคม ที่ต้องได้รับการช่วยเหลือตลอดเวลา นั่นคงเป็นการปิดกั้นโอกาสของคนเหล่านี้ไปอย่างน่าเสียดาย ในมุมกลับกัน หากสังคมนำเสนอภาพลักษณ์เชิงบวก ตระหนักในศักยภาพของผู้พิการ สร้างความเข้าใจอย่างถูกต้อง ก็จะทำให้คนพิการมีโอกาสก้าวพ้นข้อจำกัดทางร่างกาย ดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีคุณภาพ และยังเป็นทรัพยากรบุคคลที่มีคุณค่าและพร้อมที่จะเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างสรรค์สิ่งดีๆ ให้กับประเทศชาติและสังคมไทยต่อไป
เรื่องราวของ “โควต้าผู้พิการ” ยังถูกนำมาจัดเป็นเนื้อหาอยู่ภายในนิทรรศการ “หวยแหลก แตกประเด็นคนเล่นหวย” เปิดให้เข้าชมแล้วตั้งแต่วันนี้ – 27 กุมภาพันธ์ 2565 (ไม่เสียค่าใช้จ่าย) ให้บริการทุกวันอังคาร – อาทิตย์ (ปิดทุกวันจันทร์) ตั้งแต่เวลา 10.00 – 18.00 น. ณ โถงชั้น 1 อาคารนิทรรศการมิวเซียมสยาม (MRT สนามไชย ทางออก 1)
ทั้งนี้ มิวเซียมสยามมีการจัดการดูแลและให้ความสำคัญกับผู้ที่มาเข้าชมนิทรรศการฯ ด้วยมาตรการด้านสุขอนามัยป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อโควิด-19 ตั้งแต่ทางเข้าชมนิทรรศการฯ มีจุดคัดกรอง ตรวจวัดอุณหภูมิ จุดบริการเจลแอลกอฮอล์ ไปจนถึงการทำความสะอาด ฉีดพ่นฆ่าเชื้อบริเวณในพื้นที่และจำกัดการเข้าชม 20 ท่าน/รอบ สอบถามข้อมูลและติดตามข่าวสารกิจกรรมเพิ่มเติมได้ที่ www.facebook.com/museumsiamfan และ www.museumsiam.org หรือ โทร 02-225-2777
